توسعه مدل های هوش مصنوعی مرکب در برآورد قابلیت انتقال آبخوان، مطالعه موردی: دشت تسوج

نویسندگان

عطاالله ندیری

دانشجوی دکتری/ هیدروژئولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران اصغر اصغری مقدم

استاد /دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. هیراد عبقری

استادیار /دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. الهام فیجانی

دانشجوی دکتری/ هیدروژئولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

پارامترهای هیدروژئولوژیکی از جمله قابلیت انتقال یکی از مهمترین پارامترهای ورودی در مدل سازی آبهای زیرزمینی است که عموماً تعیین آن برای نقاط مختلف آبخوان با هزینه های فراوانی انجام می گیرد. آبخوان دشت تسوج یکی از آبخوانهای حاشیه دریاچه ارومیه می باشد که در دهه اخیر با افت سطح آب زیرزمینی مواجه شده و نیازمند مدیریت کمی و کیفی است. بنابراین، در این تحقیق به عنوان مرحله اول، از مدل های منطق فازی، شبکه عصبی مصنوعی و نوروفازی برای برآورد قابلیت انتقال استفاده شد. سپس با توجه به پیچیدگی سیستم های هیدروژئولوژیکی، در این مطالعه روش ترکیبی از مدل های هوش مصنوعی پیشنهاد شده است که مدل هوش مصنوعی مرکب (committee machine (cm)) خوانده می شود. با توجه به این که هر یک از مدل های فازی، شبکه عصبی مصنوعی و نوروفازی توانایی هایی در برآورد پارامترهای هیدروژئولوژیکی نشان داده اند، لذا در این روش ترکیبی از این مدل ها برای پیش بینی قابلیت انتقال استفاده شده است. به طوری که خروجی هر مدل با وزن بهینه شده بوسیله روش الگوریتم  بهینه سازی جامعه ذرات، به خروجی مدل ترکیبی ارائه شده انجامید. در این مطالعه از متغیرهای ژئوفیزیکی و هیدروژئولوژیکی مرتبط با قابلیت انتقال مانند مقاومت عرضی (rt)، هدایت الکتریکی (ec) و ضخامت آبخوان(b)  و همچنین موقعیت جغرافیایی به عنوان ورودی برای برآورد قابلیت انتقال استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده مدل ترکیبی پیشنهاد شده نسبت به هریک از مدل های فازی، شبکه عصبی مصنوعی و نوروفازی نتایج بهتری نشان دادند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه مدل‌های هوش مصنوعی مرکب در برآورد قابلیت انتقال آبخوان، مطالعه موردی: دشت تسوج

پارامترهای هیدروژئولوژیکی از جمله قابلیت انتقال یکی از مهمترین پارامترهای ورودی در مدل‌سازی آبهای زیرزمینی است که عموماً تعیین آن برای نقاط مختلف آبخوان با هزینه‌های فراوانی انجام می‌گیرد. آبخوان دشت تسوج یکی از آبخوانهای حاشیه دریاچه ارومیه می‌باشد که در دهه اخیر با افت سطح آب زیرزمینی مواجه شده و نیازمند مدیریت کمی و کیفی است. بنابراین، در این تحقیق به عنوان مرحله اول، از مدل‌های منطق فازی، شب...

متن کامل

استفاده از مدل هوش مصنوعی مرکب نظارت شده برای بهبود مدل دراستیک (مطالعه موردی: آبخوان دشت اردبیل)

آلودگی منابع آب زیرزمینی به علت نفوذ آلاینده­ها از سطح زمین به سامانه آب زیرزمینی به‎ویژه در مناطق خشک و نیمه‎خشک که با کمبود کمی و کیفی منابع آب روبه‌رو هستند؛ یکی از معضلات جدی به شمار می­آید. بنابراین ارزیابی آسیب­پذیری آب زیرزمینی به منظور شناسایی مناطق دارای پتانسیل بالای آلودگی برای مدیریت منابع آب زیرزمینی ضروری است. در این پژوهش آسیب­پذیری آبخوان دشت اردبیل در برابر آلودگی با استفاده از...

متن کامل

مدل منطق فازی در تخمین قابلیت انتقال آبخوانها مطالعه موردی: دشت تسوج

این مطالعه یک مدل منطق فازی مرکب نظارت شده  (scfl)برای تخمین قابلیت­انتقال در آبخوان دشت تسوج ارائه می کند. تخمین قابلیت­انتقال به ویژه در آبخوان ناهمگن بسیار پرهزینه و وقت گیر است. در این مطالعه، برای تخمین قابلیت­انتقال با استفاده از داده های هیدروژئولوژیکی و ژئوفیزیکی از مدل های فازی مانند ممدانی(mfl)، لارسن  (lfl)  و ساگنو (sfl) استفاده شد. این مدل ها، نتایج مشابهی در تخمین قابلیت­انتقال در...

متن کامل

مقایسۀ کارایی مدل‌های شبکۀ عصبی مصنوعی، منطق فازی و جنگل تصادفی در برآورد پارامتر قابلیت انتقال آبخوان دشت ملکان

آبخوان دشت ملکان به عنوان یکی از آبخوان‏های حوضۀ دریاچۀ ارومیه، به مدیریت صحیح کمی و کیفی نیاز دارد. روش‏های مختلفی از جمله انجام آزمون پمپاژ، روش‏های آزمایشگاهی، استفاده از ردیاب‏ها و روش‏های ژئوفیزیکی برای ارزیابی پارامترهای هیدروژئولوژیکی و مدیریت مناسب آبخوان‏ها وجود دارد. هر چند تعبیر و تفسیر داده‏های به‌دست‌آمده از آزمون پمپاژ، بهترین روش تخمین پارامترهای هیدروژئولوژیکی آبخوان است، اما ای...

متن کامل

ارزیابی مدیریت سیلاب در آبخوانداری(مطالعه موردی آبخوان تسوج)

روند بارندگی در ایران حاکی از آن است که این کشور به سوی خشکسالی پیش می­رود و می­بایست برنامه­ریزی­ها و تدابیر در مدیریت منابع آب بر این اساس پی­ریزی شود. مناطق خشک دارای امکانات بالقوه کشاورزی هستند که مورد استفاده کامل قرار نگرفته­اند و می­توان با روش­های خاص که برای این مناطق مناسب هستند از این امکانات بالقوه به بهترین نحو استفاده کرد. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی مدیریت سیلاب  در آبخوانداری تس...

متن کامل

مقایسه کارآیی مدلهای عددی و هوش مصنوعی در مدیریت آبخوانها (مطالعه موردی: دشت تسوج)

مدیریت آبخوان همانند هر سیستمی نیاز به شناخت کامل آن و پیش بینی شرایط آیند? آن دارد که این کار با مدلسازی سیستم مورد نظر امکان پذیر است. امروزه روش معمول در مدلسازی منابع آب استفاده از مدلهای عددی است. در دهه های اخیر به سبب پیچیدگی و خصوصیات غیرخطی سیستمهای آب زیرزمینی مدلهای هوش مصنوعی در مدلسازی و مدیریت آبخوانها مورد آزمایش قرار گرفته اند. هدف این تحقیق استفاده و مقایسه مدلهای عددی و هوش مص...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات منابع آب ایران

جلد ۹، شماره ۱، صفحات ۱-۱۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023